در ساعت ۲۵ این هفته مطرح شد : جشنواره نواحی رونق گذشته را ندارد/ اجرای کنسرت سازینه در تاریخ شش دی ماه جاری

موسیقی ایده آل : ساعت ۲۵ این هفته با موضوع بررسی موسیقی نواحی با حضور پیمان بزرگ نیا پژوهشگر موسیقی نواحی و سرپرست گروه موسیقی سازینه و سید احسان میرضیایی مدیر هنذی این گروه و تهیه کننده موسیقی نواحی بروی آنتن شبکه پنج سیما رفت.

به گزارش…،  در ابتدای این برنامه یادی از مرحوم اقوام شکوهی یکی از خادمین درگاه حضرت علی ابن موسی الرضا که بتازگی به دیدار حق شتافت شد و سپس اخبار موسیقی پخش شد.

گزارش جشن خانه موسیقی آیتم بعدی این برنامه بود و بعد از آن گفت و گویی با مهدی ایوبی ترانه سرا و یکی از دبیران جایزه دکتر افشین یداللهی که راجع به جایزه  ترانه مرحوم افشین یداللهی به ارائه توضیحان پرداخت.  گزارش گفت و گو با رضا خرم و بردیا صدرنوری در خصوص جشنواره موسیقی مرحوم همایون خرم تحت عنوان «نوای خرم » آیتم بعدی این برنامه بود.

در ادامه امیرحسین مدرس فراخوان جذب کمک های مردمی و اهالی موسیقی در حمایت از موسیقی دانان خطه زلزله زده کرمانشاه را به سمع و نظر مردم رساند و در این خصوص گفتگویی با حامد سقیری، سرپرست گروه موسیقی شاهو پخش شد این گروه حمایت خود را نسبت به خرید تعدادی ساز تنبور برای موسیقی دانان خطه کرمانشاه اعلام کردند. اخبار مشارکت در این طرح خیرخواهانه در صفحه مجازی ساعت ۲۵ به اطلاع مردم خواهد رسید.

با ورود مهمانان برنامه بخش گفتگوی زنده آغاز شد. مهمانان این برنامه پیمان بزرگ نیا و احسان میرضیایی بودند که گروه سازینه را راه اندازی کرده‌ و در حوزه موسیقی نواحی ایران فعال هستند

موسیقی دستگاهی از موسیقی نواحی الهام گرفته است

در ابتدا امیرحسین مدرس در خصوص اشتراک نغمات والحان موسیقی نواحی پرسید و پیمان بزرگ نیا در این باره گفت: تمام اقوام ایرانی هستند و در مناطق سرحدی اشتراکات زیادی دارند. البته در برخی مناطق نغمه مشخص نیست برای کدام منطقه است . گروه سازینه به اشتراکات فرهنگی می‌پردازد .غیر از موسیقی بلوچستان که تا حدی متفاوت است و به شبه القاره شباهت دارد و یا موسیقی ترکمن که به دلیل منطقه مرزی کمی متفاوت است. یکسری نغمات داریم مانند «امیری مازندران » که با اندکی تغییر در اجرا در موسیقی بختیاری  خوانده می‌شود و در استان فارس تحت عنوان «صابوناتی یا فائز اوج» اجرا می‌‌شود و این نشان می‌دهد که در گذشته موسیقی ایران تشابهات بیشتری تا حال داشته است. موسیقی ایران فاخر است و موسیقی حاشیه خلیج فارس از موسیقی ایران نشأت گرفته اند و موسیقی سنتی هم از موسیقی نواحی گرفته شده است و استادان بزرگ کلاسیک و ردیفی  به این نکته اذعان دارند البته تفاوت هایی در اجرا ایجاد شده است.

وی افزود: البته این موسیقی‌ها نغمه و فضای خاص خود را دارند اما مانند زنجیر بهم پیچیده شده‌اند و از شمال تا جنوب این موضوع قابل مشاهده است .بطور مثال از شمال آذرباییجان شرقی به سمت آذربایجان غربی در منطقه مهاباد موسیقی ترکی و کردی را مشاهده می‌کنیم و در مهاباد فضای موسیقی ترکیه را داریم و در کرمانشاه موسیقی لری را می‌بینیم . فواصل موسیقی در سرحدات با هم آمیزش می‌یابند. اما متأسفانه تحقیق زیادی در این خصوص نشده است.

میرضیایی در این خصوص افزود: موسیقی اقوام از نغمه‌‌ها و آواهای اقوام مختلف است و نزدیکی استان‌ها باعث شده است تا این نغمه‌ها به اشتراک برسد. بطور مثال موسیقی لرستان و کردستان به هم شبیه هستند و یا موسیقی بختیاری و جنوب بهم نزدیک هستند و این موضوع به دلیل نزدیکی مرزها در کشور است.

بعد از صحبت های مهمانان قطعاتی از موسیقی نواحی پخش شد و در ادامه بخش گفتگوی زنده امیرحسین مدرس از احسان میرضیایی پرسید چرا استادان موسیقی نواحی در کشور مشهور نیستند؟

موسیقی نواحی باید به سبک جدید اجرا شود

وی در این باره گفت: بحث سلیقه مردم مطرح است و سبک‌های مختلف موسیقی  در برهه ای از زمان توانستند این فاصله را ایجاد کنند. کارهایی تولید شد که با سلیقه  جدید مردم همخوانی نداشت بطوریکه یک اثر موسیقی  تاریخ گذشته با باز تولید مجدد قابلیت پخش پیدا می‌کند اما در موسیقی نواحی این کار صورت نگرفت . سبک های موسیقی با نوع مخاطب خود را سازگار کردند و اساتید موسیقی مانند مخترعین هستند اما این استادان نواحی فرصت بازتولید و نوازندگی جدید بر مبنای پیشرفت روز را نداشتند .هنرمندان باید بیشتر کار کنند زیرا موسیقی نواحی قابلیت دیده شدن دارد به شرطی که شرایط مهیا شود.

امیر حسین مدرس پرسید برگزاری جشنواره نواحی کمکی به معرفی استادان نواحی می‌کند و جذابیتی در این جشنواره هست.

اساتید موسیقی نواحی فرهنگ شفاهی این مرزو بوم هستند

پیمان بزرگ نیا  پیش از پاسخ به این پرسش در خصوص پرسش قبلی مدرس توضیحی داده و گفت : برای یک استاد بزرگ نواحی دغدغه شهرت وجود ندارد زیرا این موضوع نسل به نسل  به او منتقل شده و او به این کار نگاه اصالتی دارد این بخش دولتی است که  باید به این استادان کمک کند زیرا آنها بخشی از میراث ناملموس فرهنگی و فرهنگ شفاهی این مرز و بوم هستند  وزارت ارشاد ، میراث فرهنگی  و مسئولان دولتی که مذعی حفظ میراث فرهنگی هستند چگونه شیئی قیمتی را در موزه نگه می‌دارند وقیمت گذاری می‌کنند اما از استادان بزرگ موسیقی نواحی که آخرین نسل از این فرهنگ شفاهی هستند و استادان بخشی‌که نسل اخر هستند حمایت نمی‌کنند .شهرت این اساتید  بر عهده بخش دولتی است متاسفانه امروزه این استادان شاگردی ندارند زیرا این موسیقی در بین جوانان دیگر خواستاری ندارد اما در کشورهایی نظیر هند بخش موسیقی نواحی از استقبال و حمایت بسیاری برخوردار هستند.

جشنواره نواحی دیگر رونق گذشته را ندارد

وی در ادامه در خصوص جشنواره موسیقی نواحی افزود: از زمانی که آقای نوربخش مدیر جشنواره فجر شدند و من مسئول بخش نواحی فجر شدم بنا شد گروه هایی شرکت کنند که مخاطب دارند تا این فرهنگ جا بیفتد و یکی از پیشکسوتان در قالب این گروه معرفی شود. سال های قبل سالن ها خالی بود اما سال های بعدی مخاطبان بیشتر شد و سالن ها پر شدند و اگر درست تبلیغ کنیم مردم علاقمند می‌شوند و خوشبختانه در جشنواره فجر این بخش خوب پیش می رود و هرساله پیشکسوت های این عرصه معرفی می‌شوند اما جشنواره نواحی راضی کننده نیست البته سال هایی که استاد درویشی دبیر جشنواره بود این  تبدیل به جشنواره بین المللی  شده بود و بسیار باشکوه بود بعد از تعطیلی و در دوران اخیر به لحاظ کیفی نه هنرمندان پیشکسوت راضی هستند و نه در سطح بالایی قرار دارد .

بعد از صحبت های پیمان بزرگ نیا، گفت و گویی با علی مغازه‌ای، دبیرهنری جشنواره آئینه دار در حوزه موسیقی نواحی پخش شد و بعد از آن امیرحسین مدرس از احسان میرضیایی در خصوص تهیه کنندگی موسیقی نواحی پرسید.

هزینه اجاره سالن های موسیقی نواحی زیاد است

وی دراینباره گفت: اصالت من که ریشه در اقوام لر دارد و علاقه من به موسیقی نواحی دلیل فعالیت در این عرصه است. مشکلات بسیار است ولی به نظر من در این عرصه نیاز به فعالیت بیشتر هنرمندان است بطور مثال باید شعر جدید گفته شود تا مخاطب جدید جذب شود هنوز هم  در موسیقی لری و کردی .و آذری شعر چهل سال قبل خوانده می‌شود ونیاز است  تنظیم ها جدید شود زیرا مردم با دنیای مجازی در ارتباط هستند و دنیا را می‌بینند. اما بخش دوم خارج از توان هنرمندان است و همان بخش تجاری است که بر عهده سرمایه گذران و دولت است و متأسفانه سالنهای اجرا برای موسیقی نواحی کم است و قیمت سالنها بسیار بالا است بطوریکه بعضا سود یک اجرای موسیقی نواحی برابر با اجاره یک هفته  بیلبورد در اتوبان مدرس الست. سالنها می‌توانند درصدی حمایتی کمک کنند البته مجموعه بنیاد رودکی حمایت ویژه‌ای دارند و در بخش مجوز هم می‌توانند تسهیلاتی به روند صدور مجوز ارائه دهند که خوشبختانه نسبت به قبل تغییرات خوبی کرده است و دکتر طالبی حمایت خوبی داشته‌اند.

ابن هنرمند ادامه داد: از طرفی ناهنجاری کپی رایت که مشکل اصلی خواننده ها است نوروز امسال ما کاری را تصویری  تولید کردیم و در کمال تعجب مدتی از تولید نگذشته بود که در فضای مجازی به سرعت پخش شد و کار سوخت شد کاری که میلیون ها برای آن هزینه شده بود . این مشکلی است که در تمامی عرصه ها ملموس است.  به نظر من راهکار مبارزه با این ناهنجاری برخورد با مسببین و عوامل اولیه توزیع این کپی رایت ها است.

اجرای کنسرت موسیقی سازینه در تهران

بعد از بخش دوم گزارش جشن خانه موسیقی، بزرگ نیا راجع به موسیقی ایلات صحبت کرد: موسیقی ساربانی یکی از اصلی ترین موسیقی های ایلیاتی است که چوپانان در شب چرانی با ملودی های خاص که در هر منطقه نامی دارد نی نوازی می کنند.

وی در ادامه قطعاتی از موسیقی نواحی را با ساز نی برای بینندگان بطور زنده اجرا کردند و بعد از آن از مسئولین  درخواست کرد تا از هنرمندان جوان عرصه موسیقی نواحی حمایت کنند.

احسان میرضیایی در انتهای این برنامه از اجرای گروه سازینه در تاریخ شش دی ماه در تالار وحدت خبر داد و از مسئولین و رسانه ها درخواست کرد تا حمایت بیشتری از موسیقی نواحی داشته باشند تا این موسیقی بتواند فاصله خود را با شاخه های دیگر موسیقی جبران کند.